Dat EMDR werkt bij nare herinneringen, bij nare gevoelens of trauma’s lijdt geen twijfel. Er bestaan inmiddels meer dan 23 gecontroleerde wetenschappelijke onderzoeken naar de effectiviteit van EMDR. Dit maakt EMDR op dit moment de meest geëvalueerde behandeling op het gebied van traumatica. Kort geschetst houdt de geprotocolleerde behandeling het volgende in:
De therapeut zal vragen de nare herinnering(en) te beschrijven (vertellen) waarbij mogelijke bijbehorende beelden, gedachten of gevoelens, die met de hulpvraag betrekking hebben besproken worden. Deze informatie is nodig om de juiste EMDR methodiek toe te passen.
Gevraagd zal worden om de ervaringen vanuit het “hier en nu” te belichten en te bespreken of er en welke emotionele gevoelens deze ervaringen nog hebben. Na alles goed in kaart te hebben gebracht zal er met het verwerkingsproces gestart gaan worden. Dit informatie verwerkingssysteem in het brein wordt gestimuleerd door met de ogen de hand van de therapeut te volgen of door bilaterale audio stimulatie (toon-klikjes via de koptelefoon). Soms zal de therapeut op de knieën of handen zachte tikjes geven. Uiteraard enkel en alleen met toestemming. Na het behandelplan besproken te hebben zal de therapeut uitleg geven hoe hij of zij werkt en geeft altijd een korte uitleg over de werking van het brein en EMDR.
De EMDR procedure brengt doorgaans een afwisseling van gedachten, beelden en gevoelens op gang waarbij deze ook gepaard kunnen gaan met lichamelijke reacties en sensaties. De cliënt wordt na elke bilaterale set oogbewegingen gevraagd zich te concentreren op de meest opvallende verandering van dat moment, waarna er een nieuwe set bilaterale stimulatie volgt. De aangeboden sets oogbewegingen of geluiden zullen er toe leiden dat de herinnering haar kracht en emotionele lading verliest. Het voordeel van EMDR is dat de traumatische ervaring niet verteld hoeft te worden en dat de herbeleving plaatsvindt onder begeleiding van een vakbekwame therapeut in een veilige omgeving.
De EMDR behandeling zal doorgaans dertig tot negentig minuten in beslag kunnen nemen. Daar ieder brein een eigen verwerkingsmechanisme heeft kan de therapeut onmogelijk vooraf bepalen hoelang een sessie duurt en hoeveel er nodig zijn. Gemiddeld zal een sessie ongeveer één uur duren en heeft men twee tot zes sessies nodig bij enkelvoudige problematiek.
Het is noodzakelijk dat de therapeut minimaal drie afspraken boekt en dat je als cliënt altijd naar een vervolgafspraak komt ook al is er geen reactie meer. De therapeut dient altijd een sessie volledig te behandelen, mag de sessie niet afbreken door tijdgebrek of anders en dient de sessie positief afgerond te worden. Dit wordt bereikt door het juist toepassen van het EMDR protocol.